Voeding tegen reuma en artrose wordt steeds meer erkend als een natuurlijke manier om symptomen te verlichten.
Hoewel voeding deze aandoeningen niet geneest, kan een goed dieet ontstekingen verminderen en zo pijn en stijfheid verzachten.
Het gaat om het kiezen van voedingsmiddelen die ontstekingsremmend werken en het vermijden van voedsel dat ontstekingen kan verergeren.
Ontdek de beste supplementen om je dieet tegen reuma en artrose te ondersteunen:
Deze voeding helpt tegen reuma en artrose.
Reuma en artrose zijn twee veelvoorkomende aandoeningen die vaak met elkaar verward worden, maar ze hebben duidelijke verschillen.
Beide veroorzaken pijn en stijfheid, maar de oorzaak en het verloop van de ziekte zijn anders.
Reuma: een verzamelnaam
Reuma omvat meer dan honderd aandoeningen van het bewegingsapparaat, zoals gewrichten, spieren, pezen en botten. De bekendste vorm is reumatoïde artritis.
- Oorzaak: Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem ontregeld is en de eigen gewrichten aanvalt. Dit leidt tot chronische ontstekingen.
- Symptomen: Reuma veroorzaakt vaak pijn, stijfheid, zwelling en roodheid in meerdere gewrichten. Deze klachten zijn meestal symmetrisch (bijvoorbeeld in beide polsen) en erger in de ochtend. Vermoeidheid komt ook vaak voor.
- Verloop: De ziekte kent periodes van ontstekingsopflakkeringen, afgewisseld met rustigere momenten. Zonder behandeling kan reuma blijvende gewrichtsschade veroorzaken. .
Artrose is een gewrichtsaandoening
Artrose is een veelvoorkomende reumatische aandoening, vaak onterecht ‘gewrichtsslijtage’ genoemd. Het is meer dan slijtage; het beschadigt het kraakbeen in het gewricht.
Oorzaak artrose
Bij artrose gaat het kraakbeen achteruit. Dit kraakbeen, dat schokken opvangt, wordt dunner en ruwer. Uiteindelijk kan het verdwijnen, waardoor botten tegen elkaar schuren. Vaak spelen meerdere factoren een rol, zoals erfelijke aanleg, leeftijd, overgewicht of een eerdere blessure.
Symptomen artrose
De belangrijkste klachten bij artrose zijn pijn en stijfheid bij beweging van een gewricht. De pijn wordt erger bij belasting en neemt af in rust. Typisch is de ‘startstijfheid’ in de ochtend of na zitten, die na enkele minuten bewegen afneemt.
Verloop van de ziekte
Artrose ontwikkelt zich meestal langzaam. Het begint vaak in één gewricht en kan zich later uitbreiden. Vooral heupen, knieën, handen, nek en onderrug worden vaak aangetast.
Het belangrijkste verschil
Het belangrijkste verschil zit in de oorzaak:
- Bij reuma ligt de oorzaak bij een chronische ontsteking in het lichaam die de gewrichten aanvalt.
- Bij artrose begint het probleem bij de beschadiging van het kraakbeen, wat later een ontstekingsreactie kan veroorzaken.
Het Verband tussen Voeding en Ontsteking
Reuma en artrose zijn aandoeningen met chronische ontsteking. Bij reuma (reumatoïde artritis) valt het immuunsysteem het eigen weefsel aan.
Bij artrose breekt het kraakbeen in de gewrichten af, wat ontsteking veroorzaakt. In beide gevallen is het verminderen van ontsteking belangrijk voor het verlichten van symptomen.
Omega-3 vetzuren en sterke antioxidanten
Voeding speelt een belangrijke rol hierbij. Voedingsstoffen zoals omega-3 vetzuren en sterke antioxidanten helpen ontstekingen te verminderen.
Voedingsmiddelen met veel verzadigde vetten en snelle suikers stimuleren kunnen ontstekingen. Door je dieet aan te passen, kun je de balans in je lichaam verbeteren en je gewrichten ondersteunen.
Voeding tegen Reuma en Artrose: Ontstekingsremmende Voeding
Het uitgangspunt van een dieet tegen reuma en artrose is simpel: eet vooral verse, onbewerkte producten. De Mediterrane keuken, vol groenten, fruit, vis en olijfolie, is hierbij vaak een goede leidraad.
Vette Vis
Vette vissoorten zijn de beste bron van omega-3 vetzuren (EPA en DHA). Deze onverzadigde vetten hebben een sterke ontstekingsremmende werking. Eet minstens twee keer per week vette vis.
- Vette vissoorten: zijn vooral wilde zalm, tonijn, schol en schelvis, paling, heilbot, tarbot, dorade, sardienen, makreel, sprot haring en ansjovis haring, sardines en tonijn.
Diëtisten en voedingscoaches adviseren daarom om minstens één keer per week vette vis te eten.
Verse Groenten en Fruit
Verse groenten en fruit zitten vol met vitaminen, mineralen en sterke antioxidanten. Antioxidanten beschermen je tegen de vrije radicalen.
Deze vrije radicalen beschadigen je lichaamscellen door oxidatieve stress, verminderen ontstekingen, maken je ziek en versnellen je natuurlijk verouderingsproces.
Alle groenten zijn gezond en helpen tegen reuma en artrose, met een voorkeur voor:
- Groene bladgroenten: Zoals spinazie, andijvie spruitjes, sla, alle groene koolsoorten, snijbiet, Chinese kool, paksoi en tuin- en waterkers. Deze groenten zijn rijk aan vitamine K, wat gelinkt wordt aan minder gewrichtsontstekingen.
- Kleurrijke groenten: Vooral broccoli, paprika, wortels, en tomaten bevatten veel vitamine C, wat belangrijk is voor de aanmaak van collageen, een essentieel onderdeel van kraakbeen.
- Bessen en kersen: Aardbeien, bosbessen en kersen bevatten anthocyanen, krachtige antioxidanten die ontstekingen bestrijden.
Noten en Zaden
Noten en zaden zijn een goede bron van gezonde vetten, vezels en vitamine E, een antioxidant die gewrichten beschermt.
- Je beste keuze: Walnoten (rijk aan omega-3), amandelen, hazelnoten, chiazaad en lijnzaad.
Voeding tegen Reuma en Artrose: Olijfolie
Extra vierge olijfolie is essentieel in ontstekingsremmende voeding. Het bevat gezonde enkelvoudig onverzadigde vetten en polyfenolen, waaronder oleocanthal capsules, dat werkt als ibuprofen.
Kruiden en Specerijen
Vooral deze kruiden en specerijen helpen tegen ontstekingen zoals reuma en artrose:.
- Kurkuma (Curcumine): Dit gele specerij heeft een zeer krachtige ontstekingsremmende werking. Voeg het toe aan curry’s, soepen of maak er ‘golden milk’ mee.
- Gember: Staat bekend om zijn ontstekingsremmende en pijnstillende effecten. Gebruik het in thee, dressings of roerbakgerechten.
- Kaneel en knoflook: Ook deze alledaagse smaakmakers hebben een ontstekingsremmende werking.
Voedsel dat Ontstekingen Verergert
Net zo belangrijk als wat je eet, is het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen. Sommige producten kunnen namelijk een ontstekingsbevorderende reactie in je lichaam versterken.
- Bewerkt Voedsel en Suiker: Voedingsmiddelen met toegevoegde suikers, zoals frisdrank, snoep en gebak, verhogen snel de bloedsuikerspiegel en stimuleren de aanmaak van ontstekingsbevorderende stoffen.
- Verzadigd vet en Transvet: Vet vlees, volle zuivel, gefrituurd voedsel en margarine bevatten veel verzadigde en transvetten die ontstekingen stimuleren.
- Teveel aan Omega-6: Omega-6 vetzuren zijn essentieel, maar te veel kan de ontstekingsbalans verstoren. Vooral de verhouding met omega-3 is belangrijk.
- Rood en Bewerkt Vlees: Vleeswaren zoals worst, salami en paté en rood vlees verhogen ontstekingswaarden. Beperk daarom de consumptie.
- Alcohol: Overmatige alcoholgebruik verergert ontstekingen en belast je lever belasten.
Praktische Tips en een Voorbeeld Weekmenu
Een dieetaanpassing hoeft geen radicale omslag te zijn. Begin met kleine, haalbare stappen.
Vervang bewerkte Producten
Kies voor volkoren brood, volkoren deegwaren en zilvervliesrijst in plaats hun witte, geraffineerde varianten en maak je eigen sauzen en dressings.
Kook met Kleur
Vul je bord met zoveel mogelijk kleurrijke groenten en fruit.
Kies voor Kwaliteit:
Koop extra vierge olijfolie en vervang zout door natuurlijke smaakmakers zoals verse kruiden en specerijen.
Drink Voldoende Water:
Een goede hydratatie is cruciaal voor de gewrichten en helpt afvalstoffen af te voeren. Drink daarom minstens twee liter water per dag.
Ontstekingsremmende Dagmenu
Een dagmenu dat ontstekingen vermindert kan er zo uitzien:
- Ontbijt: Havermoutpap met bosbessen, walnoten en een snufje kaneel.
- Lunch: Een grote salade met spinazie, avocado, cherrytomaten, en gegrilde zalm, overgoten met een dressing van olijfolie en citroen.
- Diner: Geroosterde kip met broccoli en zoete aardappel, gekruid met gember en kurkuma.
Conclusie: Aangepaste voeding ondersteunt je gewrichten
Voeding tegen reuma en artrose is een krachtig middel om je gewrichten te ondersteunen. Met een ontstekingsremmend dieet vol vette vis, groenten, fruit en kruiden, en weinig bewerkt voedsel en suiker, kun je pijn en stijfheid verminderen.
Deze dieetstrategieën vullen je medische behandeling aan en vervangen die niet. Raadpleeg altijd je arts of diëtist voordat je je dieet ingrijpend verandert. Met een bewuste aanpak en gezond eten kun je je levenskwaliteit flink verbeteren.