Een winterdip voorkomen of de vervelende symptomen ervan verzachten kun je op vele manieren. Voel je je constant vermoeid, heb je een tekort aan energie, ben je vaak emotioneel, heb je last van plotse stemmingswisselingen of meer trek in zoet of vet? Dan is de kans op een winterdip erg groot. Een magere troost: je bent niet alleen. Volgens onderzoekers kampen maar liefst een op vijf volwassenen met een winterdip of winterdepressie.
Hoe kun je zelf een winterdip voorkomen?
Gemiddeld 500000 Nederlanders en even veel Belgen hebben jaarlijks last van een winterdip of een winterdepressie. Die is het gevolg van seizoensveranderingen. Vooral bij de overgang van de zomer met veel licht en aangename temperaturen naar de donkere, kille en vochtige herfst en winter. Sommigen zijn daar gevoeliger aan dan anderen. Een winterdip komt bij iedereen en op alle leeftijden voor, maar vooral vrouwen kampen ermee.
Een winterdip herkennen
De eerste symptomen van een winterdip laten zich al voelen bij het begin van de herfst. Je piekert, voelt je moe, slaapt slechter, sluit je af, je vermijdt zoveel mogelijk sociale contacten en je concentreert je slechter. Je voelt je vaak angstig en hulpeloos.
Antidepressiva
Bij de eerste tekenen van een winterdepressie grijpen we massaal naar antidepressiva. Dat is geen goed idee. Er zijn gezondere manieren om een winterdip te voorkomen of behandelen. Dat kan in vooral met het eten van de juiste natuurvoeding. Die ontspant van binnenuit, geeft je meer energie en een beter humeur. Zeker te proberen waard dus.
Winterdip symptomen
Een winterdip herken je aan meerdere symptomen. De belangrijkste symptomen van een winterdepressie zijn:
- Je voelt je somber en prikkelbaar
- Plotse stemmingswisselingen
- Een tekort aan energie
- Vermoeidheid
- Slapeloosheid
- Een onverklaarbaar angstgevoel
- Meer trek in zoet, vet en ongezonde voeding zoals fastfood
- Overgewicht en te veel buikvet
Winterdip oorzaken: tekort aan daglicht
Het beschikbare daglicht speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van een winterdip. Het daglicht regelt namelijk de aanmaak van serotonine, of het gelukshormoon. Dat bepaalt mee onze stemming. Een tekort aan serotonine is mee de oorzaak van winterdip, angst en depressie. Zo kwam aan het licht dat hoe verder we van de evenaar wonen, hoe kleiner risico we lopen op een winterdip.
Hormonen uit balans
Heb je jaarlijks last van een winterdepressie? Dan ben je gevoeliger voor schommelingen van je hormonen. Vooral serotonine enmelatonine of het slaaphormoon staan daarbij centraal. Hoe donkerder het wordt, hoe meer melatonine je aanmaakt. Dat maakt je slaperig. Op donkere dagen maken we veel meer van deze hormonen aan dan op lange, heldere en zomerse dagen.
Voeding met serotonine of het gelukshormoon
Serotonine vinden we ook in sommige voedingsmiddelen, zoals:
Voeding rijk aan melatonine
Voedingssupplementen met deze hormonen
Serotonine, melatonine en dopomine vinden we ook in voedingssupplementen zoals in mucuna, damiana, Ashwagandha, Albizzia-bloemen en -schors, Muira Puama-zaad, Cacao, Yohimbe, enz.
Een winterdip voorkomen met gezond eten
Een winterdip voorkomen is mogelijk met een gezond en natuurlijk eetpatroon. Met een winterdip vergroot namelijk je trek in vet en zoet. Dat zijn echte energievreters en werken daarbij nog eens negatief op je humeur. Gezonde voedingsstoffen daarentegen hebben een positieve effect op onze natuurlijke weerstand, stemming en energielevel. Tijdens de herfst- en wintermaanden hebben we vooral nood aan vitamine C en vitamine D en aan mineralen, vooral magnesium, zink en Theanine en met. Deze laatste stof vinden we terug in bijvoorbeeld groene thee.
Omega-3 vetzuren
Deze gezond vetten voorkomen plotse stemmingswisselingen en voorkomen sombere gevoelens. Omega-3 vetzuren vinden we vooral in (vette) vis en in onbewerkte noten, zaden en pitten.
Winterdip voorkomen met kruiden
Vooral verse kruiden maken ons weerbaarder tegen een winterdepressie. Alleen meer kruiden gebruiken zal weinig verbetering opleveren. Dat is alleen het geval wanneer je deze kruiden in je gezond en natuurlijk eetpatroon inpast. Verse kruiden en vooral lavendel, saffraan, Rhodiola, kurkuma, Sint- Janskruid, kamille, valeriaan, groene thee en passiebloem zijn krachtige kruiden die helpen tegen een winterdip. Drink dagelijks enkele kopjes van deze kruidenthees en je zal na gemiddeld twee weken een verbetering merken.
Een winterdip voorkomen met vitamine B12
Vooral vitamine B12 en vitamine D helpen een winterdip te voorkomen. Vitamine B12 vinden we vooral in mager rundvlees, in schaap- en schelpdieren zoals mosselen, oesters, garnalen en in krab, wilde zalm, eieren en kwark.
Vitamine D
We maken vitamine D aan door het zonnelicht. Breng daarom dagelijks minstens een half uurtje buiten door, ook bij slecht weer en de winter en als de zon zich niet laat zien. Vitamine D vind je in beperkte mate ook terug in eidooiers, champignons en in vette vis. Om genoeg vitamine D binnen te krijgen slik je dagelijks een voedingssupplement met vitamine D.
Eet meer voeding rijk aan eiwitten
Vette vis, kip en kalkoenfilet, biefstuk en rosbief zijn belangrijke bronnen van hoogwaardige eiwitten. Die bevatten aminozuren of de bouwstenen van ons lichaam die ons humeur gunstig bepalen. Ze geven ons ook meer energie en doen ons makkelijker afvallen.
Voeding rijk aan Polyfenolen
Dat zijn sterke antioxidanten die ons beschermen tegen de vrije radicalen. Die beschadigen onze lichaamscellen, maken ons ziek en versnellen ons natuurlijk verouderingsproces. Polyfenolen verbeteren ons humeur. Je vindt deze stoffen vooral in zwarte (pure) chocolade met minstens 85 procent ruwe cacao.
Tryptofaan
Is een aminozuur met een sterk rustgevende werking. Deze stof is vooral aanwezig in kalkoen en in bananen. Kalkoen is ook rijk aan melatonine, een hormoon dat ontspant en je beter doet slapen. Bananen bevatten vooral natuurlijke suikers, kalium (voeding voor onze hersenen) en magnesium. Dit laatste mineraal helpt tegen angst en zorgt voor een gezonde slaap.
Winterdip voorkomen of behandelen met lichttherapie
Door dagelijks een half uurtje onder een aangepaste lamp door te brengen kun je winterblues voorkomen of de symptomen ervan verminderen.
Slaap niet té lang
Slaap niet te lang. De hoeveelheid slaap verschilt van persoon tot persoon. Acht uur slaap per nacht is ideaal.
Ontbijt eiwitrijk
Sla nooit je ontbijt over. Dat bestaat vooral uit twee hardgekookte eieren, een omelet, eiwitrijke pannenkoeken, yoghurt, Griekse yoghurt, kwark of skyr, havermout, een sneetje volkorenbrood met kip- of kalkoenfilet, een stuk fruit of een handjevol (25 gram) onbewerkte noten, water, koffie of thee zonder melk en suiker.
Overwinteren
Een winterdip voorkomen doe je met meer zonlicht. Ruil ons grijs, vochtig en kil winterweer voor de zon en overwinter op een zonnige bestemming. Overwinteren in Spanje is een goed idee om een winterdepressie te voorkomen.
Recept tegen winterdip: boerenkoolstamppot
Ingrediënten voor vier personen: een kilo aardappelen, een kilo boerenkool, 500 gram magere rookworst, twintig gram ongezouten roomboter, een eetlepel azijn, peper en zout
Bereiding
- Schil de aardappelen en snijd ze in plakken
- Doe de boerenkool in een kookpan en leg er de aardappelen bovenop
- Zet de aardappelen onder water. Breng dit aan de kook en laat vijftien minuten doorkoken op een zacht vuurtje
- Leg de rook worsten op de aardappelen
- Kook alles gaar
- Haal de rookworsten er uit en houd ze warm onder een deksel of in aluminiumfolie
- Giet de aardappelen en de boerenkool af en vang het kookvocht op
- Stamp de aardappelen met de boerenkool fijn
- Roer de boter en azijn erdoor tot de boter gesmolten is
- Doe het kookvocht bij de stamppot tot deze de gewenste dikte heeft
- Breng op smaak met peper en zout. Verdeel de stamppot over de borden en snijd de rookworst in plakjes en leg ze er boven op
Hollandse erwtensoep
Ingrediënten voor vier personen: twee liter water, 500 gram (split)erwten, twee magere schouderkarbonaden, een gedroogd laurierblaadje, een knolselderij, twee preien, twee verse selderijen, een magere rookworst
Bereiding
- Breng het water met de erwten, de karbonaden en het laurierblad aan de kook
- Laat dit gedurende twintig minuten zachtjes kopen met het deksel op de pan
- Pel de knolselderij en snijd in plakken
- Was de prei en snijd ze in halve ringen
- Snijd de selderij fijn
- Snijd de karbonaden in blokjes en doe ze bij de andere ingrediënten in de pan
- Voeg de knolselderij, de prei en drie vierden van de selderij toe en meng alles grondig door elkaar
- Leg de rookworst in de soep en laat twintig minuten zachtjes koken tot alle groenten gaar zijn. Roer regelmatig
- Stamp de soep (niet de worst!) een paar keer door met de pureestamper
- Haal de rookworst uit de pan, snijd deze in plakjes en roer ze door de soep
- Garneer met de rest van de selderij
Aardappel- preischotel
Ingrediënten voor vier personen: een kilo zoete aardappelen, vijf preien, anderhalve eetlepel zachte olijfolie, 400 gram mager, kippengehakt, twee eetlepels stamppot kruiden, 200 gram magere
