Overgewicht Oplossen: De Gids voor Hormonale Balans, Celstofwisseling en Duurzaam Gewichtsverlies (Dossier 2025)
Overgewicht oplossen is zelden slechts een kwestie van wilskracht. Jarenlang is de overtuiging geweest dat afvallen simpelweg neerkomt op het tellen van calorieën: minder eten en meer bewegen.
Als je overgewicht oplossen zo eenvoudig was, zou meer dan de helft van de bevolking niet worstelen met hardnekkig gewicht dat na elk dieet steeds weer terugkeert.
Recente wetenschappelijke inzichten tonen aan dat duurzaam gewichtsverlies vooral wordt gestuurd door hormonale signalen en de effectiviteit van je celstofwisseling, en niet primair door calorieën.
Vetopslag is een biologisch teken dat er iets niet goed gaat, vaak door langdurige stress, schommelingen in de bloedsuiker of een langzame stofwisseling.
Dit dossier is jouw gids om die signalen te herstellen. We bestrijden de kilo’s niet met honger, maar met wetenschap, en richten ons op de drie essentiële pijlers voor blijvend resultaat:
Hormonale balans, metabole wendbaarheid en darmgezondheid.
Stop met calorieën tellen. Begin met het herprogrammeren van je lichaam.
De echte oorzaken van vetopslag
Heb je alles al geprobeerd om definitief van je overgewicht af te komen, maar bleef het resultaat uit?
Dat komt doordat je de onderliggende interne oorzaken niet hebt aangepakt. Gewicht wordt bepaald door een complex samenspel van hormonen en cellulaire functies.
Je hormonen bepalen je vetopslag en vetverbranding
Je hormonen bepalen je vetopslag en vetverbranding. Ze bepalen wanneer en waar je energie opslaat. Als deze signalen verstoord zijn, maakt het niet uit hoe weinig je eet.
Insuline en vetopslag
Dit hormoon heeft een belangrijke functie: het brengt suiker (glucose) uit je bloed naar je cellen, zodat deze energie kunnen produceren.
Insuline bepaalt ook hoeveel vet je opslaat en daardoor niet verbrandt.
Dit zegt de wetenschapper
Als je vaak of veel snelle koolhydraten en suikers eet, moet je alvleesklier of pancreas meer en meer insuline aanmaken.
Uiteindelijk reageren je lichaamscellen minder goed op dit hormoon; ze worden ongevoelig voor dit hormoon. We spreken dan van insulineresistentie, een belangrijke oorzaak van diabetes type 2.
Dit heeft tot gevolg dat je steeds meer insuline aanmaakt om genoeg suiker binnen te krijgen. Deze langdurige hoge insulineniveaus geven je constant het signaal om vet op te slaan en vetverbranding volledig te stoppen.
Je zit vast in een opslagmodus, hoe intensief je ook sport.
Cortisol: de oorzaak van stress
Je produceert cortisol als reactie op stress. Dit hormoon is bedoeld om je te ondersteunen bij het vluchten of vechten tijdens acuut gevaar.
In onze moderne maatschappij staat je cortisolknop vaak chronisch ‘aan’ door werkstress, slaaptekort of verkeerde voeding.
Je lichaam ziet deze langdurige stress als ‘voedselschaarste’ of ‘crisis’.
Cortisol geeft je lichaam het signaal om energie op te slaan voor een mogelijke periode zonder voedsel. Het breekt spiermassa af, waardoor je stofwisseling en dus ook je vetverbranding vertraagt, en zorgt dat de energie vooral wordt opgeslagen als vet, vooral rond je buik.
Dit is de reden waarom veel mensen in stressvolle periodes hardnekkig buikvet ontwikkelen.
Ghreline en leptine: belangrijke hormonen die je hongergevoel regelen
Er is een duidelijk verschil tussen de hormonen ghreline en leptine.
🍽️ Ghreline of het hongerhormoon
Ghreline, of het hongerhormoon, is een stof die je hersenen vertelt dat je trek hebt en het tijd is om te eten.
Het wordt voornamelijk geproduceerd in onze maag en in mindere mate in onze dunne darm en de alvleesklier
De afgifte van ghreline neemt aanzienlijk toe wanneer je maag leeg is en je een maaltijd of je volgende vastenperiode nadert.
Het is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het ‘knagende’ hongergevoel.
Ghreline gaat via het bloed naar de hersenen, vooral naar de hypothalamus, het centrum dat eetlust en verzadiging regelt.
Daar zorgt het ervoor dat je trek vergroot en wilt eten.
Ghreline en het ontstaan van overgewicht
Hoewel Ghreline een natuurlijke functie heeft, kan het systeem verstoord raken, wat afvallen moeilijker maakt.
Bij een klassiek dieet met minder calorieën proberen je hersenen dit te compenseren door meer ghreline aan te maken.
Dit zorgt voor het bekende jojo-effect en een voortdurende strijd tegen honger.
Slaaptekort
Slechts één nacht slecht slapen kan je ghrelin-niveau laten stijgen, waardoor je de volgende dag meer honger hebt en sneller voor ongezond, calorierijk eten kiest.
Leptine, of het verzadigingshormoon
Leptine wordt vaak het ‘verzadigingshormoon’ genoemd, maar in werkelijkheid is het het hormoon dat de vetreserves van je lichaam nauwlettend in de gaten houdt.
Het is de chemische boodschapper die je hersenen vertelt hoeveel energie je hebt opgeslagen en wanneer je moet stoppen met eten.
Leptine wordt voornamelijk geproduceerd door je vetcellen of adipocyten. Hoe meer vet je aanmaakt, hoe meer leptine je produceert.
Leptine gaat naar de hersenen (de hypothalamus) en geeft het signaal dat je genoeg energie hebt en je kunt stoppen met eten en beginnen met het verbranden van calorieën.
Een hoge concentratie aan leptine versnelt je stofwisseling en je vetverbranding, omdat het lichaam weet dat het reserves heeft opgebouwd om te gebruiken.
Leptineresistentie: oorzaken en gevolgen
Bij mensen met overgewicht of obesitas is er meestal meer leptine in het bloed doordat ze veel vetcellen hebben.
Toch voelen ze zich vaak niet vol en werkt hun stofwisseling langzaam. Hoe kan dat?
Het probleem is dat de hersenen ongevoelig worden voor het signaal. Dit verschijnsel staat bekend als leptineresistentie.
Door deze resistentie denken de hersenen dat de vetreserves bijna uitgeput zijn, ook al is dat niet zo. Ze reageren door de stofwisseling te vertragen (sparen van energie) en het hongerhormoon Ghreline te verhogen om te eten.
De Kracht van ons Lichaam
Afvallen draait niet alleen om het tellen van calorieën. Het gaat er vooral om dat je lichaam energie effectief kan benutten.
Je energiebron
In elke lichaamscel zitten miljoenen kleine ‘energiecentrales’ (mitochondriën). Ze halen de vetten en suikers uit je bloed en zetten die om in bruikbare energie.
Als deze energiecentrales lange tijd te veel suiker krijgen, worden ze lui en langzaam in het verbranden van vet.
Ze krijgen een voorkeur voor suiker, waardoor je minder vet verbrandt.
Metabole flexibiliteit
Dit stelt je lichaam in staat moeiteloos over te schakelen tussen suikerverbranding en vetverbranding. Met een flexibele stofwisseling verbrand je vet als energiebron tijdens rust en tussen maaltijden, wat bijdraagt aan duurzaam gewichtsverlies.
Glycine en de celbescherming
Het aminozuur glycine, bekend als de bouwsteen van collageen hydrolysaat, speelt hier een verrassend belangrijke rol.
Zo is glycine essentieel voor de aanmaak van Glutathion. Dit sterke antioxidant beschermt ons tegen de vrije radicalen.
Deze vrije radicalen beschadigen onze lichaamscellen door oxidatieve stress, maken ons ziek en versnellen ons natuurlijk verouderingsproces.
Door je energiecentrales te beschermen, blijven ze jong, sterk en flexibel. Dit is directe anti-aging op celniveau en helpt je lichaam sneller vet te verbranden.
Darmgezondheid
Je darmen spelen een onverwacht belangrijke rol bij je gewicht, hongergevoel en zelfs hoe je lichaam calorieën opneemt.
Dit zegt de wetenschapper
De darmflora en energie
De triljoenen bacteriën in je darmflora zijn niet zonder invloed. Ze bepalen mee je gewicht.
Sommige darmbacteriën halen makkelijker calorieën uit je eten dan andere. Als je darmflora niet in evenwicht is, kan je lichaam meer calorieën opslaan van dezelfde maaltijd dan bij een gezonde darmflora.
Darmbacteriën kunnen ook de leptinesignalen naar de hersenen verstoren.
De detoxverbinding
Samen met de lever verwijderen onze darmen giftige afvalstoffen en afgebroken hormonen.
Als je darmwand beschadigd is (lekke darm), kan dit leiden tot ontstekingen en kunnen deze afvalstoffen en overtollige hormonen (oestrogeen) opnieuw door je bloed worden opgenomen.
Dit leidt tot een overbelasting van het systeem en kan leiden tot voortdurende vetopslag, vooral bij vrouwen (oestrogeendominantie).
Lees onze gids over de Darm-Lever-As voor meer details over hormonale detox.
Conclusie: Je moet geen honger lijden, wel genieten van wat je eet
Duurzaam gewichtsverlies gaat niet om honger lijden en calorieën tellen. Het gaat om het herstellen van de interne signalen, zodat je lichaam weer een flexibele, efficiënte vetverbrandingsmachine wordt.
Dit zegt de wetenschapper
Eet meer eiwitten, minimaal 30 gram per maaltijd, en gezonde vetten om insuline en hongerhormonen in balans te houden.
Beweeg dagelijks minimaal een half uur om je insulinegevoeligheid te verhogen, zoals rustig wandelen, fietsen of joggen. Die dit ook bij slecht weer en in de winter.
Dat stimuleert je vetverbranding.
Gebruik gerichte supplementen (zoals magnesium, omega-3 en collageen) om je energiecentrales te beschermen tegen de vrije radicalen en ontstekingen te verminderen.
Het 3-stappenplan voor duurzaam herstel
Dit dossier is jouw gids om je stofwisseling opnieuw in te stellen. De komende weken behandelen we uitgebreid:
- De verstoring van onze hormonen insuline en cortisol
- De Metabole Versnelling
- De Cruciale Supplementen