Ogen en hun gezondheid worden sterk beïnvloed door wat we eten.Een gezonde, evenwichtige en gevarieerde voeding is niet alleen levensnoodzakelijk voor een optimale lichamelijke én geestelijke gezondheid. In dit proces worden onze ogen nog teveel over het hoofd gezien. Er zijn vele (leeftijdsgebonden) oogaandoeningen waar we zelf niet de minste invloed op hebben. De gezondheid van onze ogen hebben we echter voor een belangrijk deel zelf in de hand.
Wat mag je wel en wat niet eten om de gezondheid van onze ogen te bevorderen?
Hoe meer wortelen we eten, hoe mooier en gezonder onze ogen. Hoe dikwijls moesten we dat in onze kindertijd niet horen? Wortelen zijn een bron van bèta-caroteen dat op zijn beurt deel uitmaakt van de familie van de carotenoïden. Bèta-caroteen is een van de weinige carotenoïden die je lichaam omzet in vitamine A. Je vindt deze vitamine A ook in allerlei dierlijke producten zoals in lever, boter, vis, halfvolle melk, in allerlei melkproducten en in de dooier van eieren.
Leeftijdsgebonden aandoening
Naast bèta-caroteen, hebben ook lycopeen en luteïne en omega-3 vetzuren een belangrijke invloed op de gezondheid van onze ogen.
Recente onderzoeken aan de Amerikaanse Academie of Nutriton and Diëtics, onder leiding van professor Judy Caplan, leerden dat deze gezonde voeding ons risico op slijtage van je gezichtsscherpte of maculadegeneratie met maar liefst 25 procent verminderen.
En daarmee vang je twee vliegen in een klap, want dat wat goed is voor je ogen heeft ook een gunstige invloed op onze gezondheid.
Het verlies van ons gezichtsvermogen is een van de tien meest voorkomende en leeftijdsgebonden aandoeningen bij volwassenen.
Ogen aanpassen aan duisternis
Vitamine A is dus broodnodig voor het goed functioneren van je ogen, en dan vooral voor het aanpassen van je ogen aan de duisternis. Zo kan nachtblindheid het gevolg zijn van een langdurig en ernstig tekort aan vitamine A. Een buitengewoon tekort ligt aan de basis van uitdroging van je ogen (xeroftalmie) en van andere ernstige oogaandoeningen.
Er kunnen ook letsels aan de cornea ontstaan. Dat kan leiden tot volledige blindheid.
Heel wat kinderen in de ontwikkelingslanden worden hiervan het slachtoffer wegens het gebrek aan bèta- caroteen in hun voeding.
Volgens wetenschappers bedraagt de dagelijkse aanbevolen dosis vitamine A 700 retinol equivalenten.
Bèta- caroteen wordt door je lichaam omgezet in vitamine A.
Honderd gram rauwe wortelen is goed voor anderhalve maal je dagelijks behoefte aan vitamine A.
Een gebrek aan deze vitamine kan ook je gehoorsterkte verminderen.
- Voeding rijk aan vitamine A: vitamine A vind je vooral in lever, boter, vis, halfvolle melk en melkproducten en in de dooier van eieren.
Vitamine A schadelijk voor zwangere vrouwen
Wees daarom zuinig met het gebruik van vitamine A. Ga nooit boven de 7500 retinol equivalenten per dag. Het foutief gebruik van voedingssupplementen met vitamine A, of van het eten van te veel lever en leverproducten; kan schadelijke gevolgen hebben voor de onvoldragen vrucht bij zwangerschap.
Grote hoeveelheden bèta-caroteen hebben geen nadelige invloed, maar worden door je lichaam wel omgezet in vitamine A.
Als gevolg van een te hoge concentratie bèta-caroteen, kunnen onze ogen oranje-geel kleuren. Deze kleur verdwijnt als we het gebruik ervan terugschroeven.
Extra tips van de diëtiste
Verse groenten en fruit worden door de diëtiste sterk aanbevolen om de gezondheid van je ogen zo lang mogelijk intact te houden:
- Groenten: donkergroene groenten zoals spinazie, boerenkool, sperziebonen, spruiten, doperwten, maïs, broccoli en… wortelen. Ze bevatten naast een hoge dosis vitamine A ook luteïne en bèta-caroteen.
- Fruit: kiwi’s, druiven, sinaasappelen en abrikozen.
- Eierdooiers: bevatten zink, omega-3 vetzuren, luteïne en antioxidanten die door je lichaam gemakkelijk worden opgenomen.
- Oesters: een gebrek aan zink wordt gelinkt aan een verminderd gezichtsvermogen, en dan vooral ‘s nachts en aan grauwe staar of cataract. Zink kan ook helpen bij het vertragen van leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Oesters zijn een belangrijke bron van zink.
- Zink: andere voedingsstoffen met een hoge dosis zink zijn melk, kreeft en zalm.
- Zoete aardappelen: een gemiddelde portie zoete aardappelen levert meer vitamine A dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Dat is ook het geval met wortelen.