Is een glutenvrij dieet voor iedereen gezond? We krijgen deze vraag regelmatig voorgeschoteld. We kiezen namelijk meer en meer voor voeding zonder gluten. Dat is zeker geen goed (gezond) idee, integendeel. Gezonde personen hebben weinig of geen voordeel bij een glutenvrij dieet. Omdat je basisproducten zoals volkorenbrood zou verwijderen? Dan mis je veel gezonde voedingsstoffen zoals vezels, vitamines en mineralen. In een eetpatroon zonder gluten dieet hoort bijvoorbeeld brood zonder gluten niet thuis. Daardoor krijg je veel minder gezonde voedingsstoffen zoals onmisbare voedingsvezels, vitaminen en mineralen binnen.
Wat zijn gluten en voor is een glutenvrij dieet dan wel gezond?
Gluten is een speciaal type eiwit dat vooral voorkomt in granen zoals tarwe, gerst en rogge. Vooral tarwe wordt vaak gebruikt als bindmiddel in brood en gebak, maar ook in hartige snacks en pasta’s, paneermeel en in sauzen en soepen. De granen met het hoogste glutengehalte zijn ongetwijfeld tarwe, spelt, kamut en bulgur. Granen die geen gluten bevatten zijn onder andere amarant, boekweit, gierst, quinoa en rijst. In teff, havermout en maïs is nog wel een kleine concentratie aan gluten aanwezig.
Zijn gluten dan ongezond?
Dat zijn ze alleen als je allergisch of intolerant bent voor gluten. Dit is zeker het geval bij coeliakie, de ernstigste vorm van glutenintolerantie, die één procent van onze bevolking treft. Wanneer je met coeliakie toch gluten eet, tast dit het slijmvlies van je dunne darm aan. Op deze manier neem je minder van alle gezonde voedingsstoffen uit je dagelijkse voeding op, wat leidt tot maagklachten en diarree. Ben je intolerant voor gluten en heb je coeliakie? Dan is enige remedie een strikt eetpatroon zonder gluten.
Symptomen van glutenintolerantie of coeliakie
Het is dus belangrijk dat je weet of je glutenintollerant bent en coeliakie hebt. De belangrijkste symptomen zijn:
- Opgeblazen gevoel en winderigheid
- Constipatie of verstopping
- Diarree
- Beschadiging van je dunne darm
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Eczeem
- Depressie
- Onverklaarbaar Gewichtsverlies
- Onwelriekende ontlasting
Coeliakie is een ongeneeslijke auto-immuunziekte. Je lichaam ziet dan deze gluten als een gevaarlijke indringer. Je immuunsysteem schakelt over in hoogste staat van paraatheid om zich te verdedigen en de aanwezige gluten in je darmen en je darmwand.
Alle granen en graanproducten zijn rijk aan gluten.
Voeding zonder gluten
Je keuze aan voedingsproducten die van nature geen gluten bevatten, blijft verrassend groot. In deze voeding vind je namelijk geen gluten:
- Alle verse groenten en fruit
- Aardappelen
- Peulvruchten: vooral alle soorten bonen, erwten, groentekiemen, mais, linzen en kikkererwten
- Alle ongezouten, niet geroosterde en ongebrande noten
- Onbewerkte zaden en pitten
- Eieren
- Zuivel en zuivelproducten
- Vlees
- Vis
- plantaardige olie
- Pseudogranen die van nature glutenvrij zijn: zoals: boekweit, amaranth, gierst, rijst, haver en mais
Helpt een glutenvrij dieet makkelijker afvallen?
Diegenen die overschakelen op een eetpatroon zonder gluten zonder intolerant te zijn of te lijden aan coeliakie, doen dit om makkelijker en dus sneller hun overgewicht te verliezen. Gluten in onze voeding zijn echter geen oorzaak van overgewicht. Wanneer je er niet gevoelig aan bent of geen coeliakie hebt, levert glutenvrij eten geen gezondheidsvoordelen op.
Nadelen van een glutenvrij dieet
We kunnen zonder gluten, maar ze volledig uit je dagelijks eetpatroon schrappen als dat niet nodig is, is geen goed idee. Integendeel, het zorgt namelijk voor nadelen. Eet je uitsluitend producten zonder gluten, zoals glutenvrij brood, kan krijg je niet alleen te weinig voedingsvezels, maar ook vitaminen en mineralen zoals ijzer, zink en magnesium binnen.